LOS ANGELES (NV) -Trong thời gian 30 Tháng Tư 1975, báo chí các hãng tin Mỹ dồn dập đưa tin về chiến trường Việt Nam. Trong thời buổi chưa có VCR, chưa có Internet, báo in là nguồn duy nhất để người ta có tin tức mà không cần phải canh đúng giờ để nghe radio hay xem TV.Vì vậy, những tờ báo lớn như New York Times, Washington Post, Los Angeles Times trong thời gian đó có những ngày một số báo mà in tới 4-5 bản tin Việt Nam, bao gồm đủ mọi đề tài từ chiến sự đến chính trị đến người di tản.
Tìm lại báo cũ trong kho dữ liệu ProQuest, báo Người Việt giới thiệu một vài bài báo thời đó. Nhiều bài là của các báo, và có những bài khác của các hãng thông tấn được đăng trên báo.
Với bài vở của báo chí lúc đó bao trùm rất nhiều đề tài, trong bài này báo Người Việt giới hạn ở đề tài di tản, và chú trọng vào những bài đăng trên báo L.A. Times.
Tướng Kỳ chỉ trích người di tản
Một trong những bài báo sớm nhất viết về đề tài người di tản là của hãng thông tấn UPI, được đăng lại trên báo L.A. Times ngày 25 Tháng Tư, với tựa đề “Kỳ chỉ trích người di tản là hèn nhát.” Tựa nhỏ của tin này viết: “Dự trù vũ trang 500,000 người để tử thủ.”
Bản tin UPI viết PTT Nguyễn Cao Kỳ nói chuyện trước 6,000 người tham dự tại một nhà thờ Công Giáo ở Sài Gòn. Ông lên án những người chạy ra khỏi nước là hèn nhát và kêu gọi biến Sài Gòn thành một Stalingrad thứ hai. Stalingrad là địa danh Liên Xô, nổi tiếng đã cố thủ chống cuộc tấn công bao vây dài dẳng của Ðức Quốc Xã trong hai năm rưỡi hồi Thế Chiến Thứ Hai.
Ông Kỳ nói: “Không ai quên trận Stalingrad nhưng nếu chúng ta đầu hàng Hà Nội một cách ngoan ngoãn, thì sau này sẽ không có ai nhắc nhở đến người dân Nam Việt Nam nữa. Hà Nội muốn chiến tranh thì chúng ta đánh chúng, chúng sẽ trả giá hết sức đắt.”
Ông Kỳ đưa ra kế hoạch trang bị võ khí cho nửa triệu đàn ông để góp sức bảo vệ thủ đô, trong khi phụ nữ và trẻ con được đưa ra Phú Quốc để tránh bom đạn. Ông tuyên bố:
“Vì sao cần phải chạy ra nước ngoài? Ðể làm gì? Làm nô lệ? hay làm đĩ điếm? hay đi làm phụ bếp? Thà ở lại để phục dịch cho Cộng Sản vì ít nhất chúng còn có cùng dòng máu với chúng ta, hơn là đi làm nô lệ cho ngoại bang.”
Mỹ nhận 130,000 người tị nạn Việt Nam
Ngày hôm sau, báo Los Angeles Times số ngày 26 Tháng Tư đưa tin của phóng viên Gaylord Shaw, là con số người Việt di tản khỏi Sài Gòn vượt quá con số 20,000.
Sau 36 năm nhìn lại, bản tin này phần nào cho thấy Hoa Kỳ chưa hẳn đã sẵn sàng để đối diện với số người tỵ nạn lên tới số hàng trăm ngàn.
Cũng bản tin này cho biết phía chính quyền Tổng Thống Ford ra tiêu chuẩn cấp giấy phép nhập cư cho tối đa 130,000 người Việt được vào Hoa Kỳ, trong đó có 50,000 người có “nhiều nguy cơ” bị tử hình nếu lọt vào tay Cộng Sản.
Cùng ngày, Thượng Viện Hoa Kỳ cho phép TT Ford sử dụng quyền giới hạn trong việc gửi binh sĩ sang Việt Nam để bảo vệ cuộc di tản, nếu xét thấy cần thiết. Ðồng thời Quốc Hội cấp thêm $327 triệu bổ sung cho quỹ di tản vốn đã kiệt quệ. Các căn cứ quân sự của lực lượng trừ bị được chọn làm nơi tiếp cư.
Bài báo tiết lộ: Chi phí chuyển vận ước lượng khoảng $350 cho mỗi dân tị nạn đi từ Sài Gòn sang đến đảo Guam. Với con số 5,000 người mỗi ngày, chi phí sẽ là $1.75 triệu phải bỏ ra trong ngày đó. Hơn nữa phí tổn cho mỗi người ở Guam là $15 mỗi ngày, cộng thêm $400 để đưa mỗi người từ Guam sang Hoa Kỳ.
Sau Guam, Wake Island là nơi tiếp cư dân di tản
Tới hôm sau, 27 Tháng Tư, tin L.A. Times tổng hợp các hãng thông tấn cho biết số dân tỵ nạn tại Guam lên quá cao, Hoa Kỳ ra lệnh cho các chuyến bay chở người di tản đổi hướng sang căn cứ hải quân Subic Bay ở Philippines. Trước đó một số chuyến đã bay đến Wake Island, một đảo tí hon trên Thái Bình Dương, nơi từng là bãi chiến trường thời Ðệ Nhị Thế Chiến. Nhiều chuyến khác cũng đáp xuống căn cứ Không Quân Clark ở Philippines.
83 nhân viên di trú được gửi đến Guam, với hy vọng giúp giải quyết giấy tờ cho 3,000 dân tị nạn đi Hoa Kỳ mỗi ngày. Ðồng thời bắt đầu có kế hoạch đóng cửa trại tị nạn ở đây trong vòng 90 ngày. Hàng trăm quân nhân Mỹ ở Wake Island làm việc suốt ngày đêm, tái lập phi đạo do quân Nhật bỏ lại sau thế chiến và dựng lều trại để dự trù tiếp nhận khoảng 50,000 dân tị nạn.
Tin chính báo L.A. Times: “Sài Gòn đầu hàng, Cộng chiếm thành phố” với hàng tít nhỏ: “Việt Cộng chiếm Phủ Tổng Thống với quân lính, xe tăng tràn vào.” (Hình: Người Việt)
Ở Sài Gòn TQLC Mỹ giữ nhiệm vụ canh gác trung tâm tị nạn nằm trong phi trường Tân Sơn Nhất, dành cho người có liên hệ với nhân viên Hoa Kỳ và đang chờ máy bay chở ra khỏi VN. Lực lượng TQLC gồm 40 người được mang vào từ hàng không mẫu hạm Hancock, một trong sáu chiến thuyền của Hoa Kỳ còn hiện diện ngoài khơi Nam Việt Nam. Những người Việt Nam ở đây phải có giấy bảo đảm do công dân Mỹ ký, hứa chịu chi phí di chuyển và tái định cư. Mỗi ngày hai mươi người được chở đi trên một chiếc vận tải cơ C-141 Starlifter. Sau đó vì vấn đề an ninh, người bảo lãnh bị đòi hỏi phải đi cùng với người được bảo lãnh.
Tính đến thời gian này đã có từ 30,000 đến 40,000 dân tị nạn được bay ra khỏi VN. Trong khi số người Mỹ còn lại là 1,079.
Xác định 3 chỗ nhận người: Eglin, Ft. Chaffee, Camp Pendleton
Ngày 28 Tháng Tư, Bộ Quốc Phòng Mỹ loan báo sử dụng căn cứ Không Quân Eglin ở Florida, Ft. Chaffee ở Arkansas và căn cứ TQLC Camp Pendleton, California làm nơi tạm trú trong khoảng 90 ngày cho chừng 60,000 dân tị nạn từ VN. Tin này được báo L.A. Times tổng hợp theo các thông tấn xã.
Theo chính phủ Hoa Kỳ, tính đến ngày này, 40,000 người Việt đã được đưa ra khỏi Sài Gòn và nếu thời gian cho phép họ dự trù tiếp nhận đến 125,000 người.
Cho tới lúc tin này đưa ra, số người được di tản khỏi Việt Nam vẫn còn ở vừa trong ba căn cứ trên, nên chưa sử dụng đến căn cứ Indiantown Gap tại Pennsylvania.
Nhiều máy bay 747 thuê bao và 18 phi cơ vận tải quân sự được huy động để chuyển gấp dân tị nạn từ Philippines qua Guam và Wake Island, vì chính quyền Phi không cho phép dân tị nạn lưu lại trên lãnh thổ họ quá ba ngày. Tính đến thời gian này, có đến 8,000 người Việt ở căn cứ Clark và 4,700 ở Grande Island trong vịnh Subic Bay của Philippines.
Sau khi phi trường TSN bị bốn chiếc A-37, không rõ do phi công BV hay Nam Việt Nam lái, tấn công, việc di tản của vận tải cơ C-141 được thay bằng C-130, vì chiếc sau này khó bị bắn rơi hơn. Trong khi đó trực thăng từ 40 tàu hải quân túc trực sẵn ngoài khơi sẽ đảm nhiệm việc di tản nếu tình hình tồi tệ hơn.
Chở người ra hạm đội
Tin Việt Nam dồn dập hơn vào ngày 29 Tháng Tư. Riêng một số báo L.A. Times ngày đó có tới nửa tá bài về tình hình Việt Nam, và báo New York Times cũng vậy.
Tin tổng hợp của L.A. Times cho biết 800 TQLC Mỹ giữ an ninh cho 81 trực thăng vận chuyển công dân Hoa Kỳ từ Sài Gòn ra hạm đội đang chờ sẵn ngoài khơi. Từng đợt ba chiếc đáp xuống nóc tòa Ðại Sứ Mỹ để đón người di tản.
Cuộc di tản bắt đầu lúc sáng sớm sau khi phía CS đưa ra lời kêu gọi, với sự đồng ý của TT Dương Văn Minh, rằng tất cả người Mỹ phải rút khỏi VN trong vòng 24 tiếng. Ðến chiều tất cả người Mỹ ở Tân Sơn Nhất đã rút đi bằng trực thăng, trong khi Bộ Quốc Phòng Mỹ cho biết còn khoảng 200 vẫn còn chờ được di tản trong thành phố, gồm cả Ðại Sứ Graham Martin.
Báo New York Times chạy tít 3 dòng: “Minh mở lời đầu hàng vô điều kiện; 1000 người Mỹ di tản khỏi Sài Gòn trong trực thăng với 5,500 người Nam Việt Nam.” (Hình: Người Việt)
Cùng ngày, L.A. Times đăng tin AP cho biết hai quân nhân TQLC Mỹ canh gác tòa Ðại Sứ Mỹ bị trúng pháo kích chết lúc sáng sớm. Hai quân nhân này trở thành những người Mỹ cuối cùng tử trận trong chiến tranh Việt Nam. Họ là Hạ Sĩ Darwin L. Judge, cư dân Marshalltown, Iowa, và Hạ Sĩ Charles McMahon Jr. cư dân Woburn Massachussetts.
Hối lộ để được đi
Thông tấn xã UPI, đăng trên L.A. Times ngày 29 Tháng Tư, trích lời John Riccio kể lại chuyện tuần trước đó, hai viên chức Mỹ ở Sài Gòn đòi ông đưa tiền để vợ và mẹ vợ ông được ra khỏi VN nhanh chóng. Ông xác nhận có trả nhưng không cho biết bao nhiêu và tất cả ra đi trong vòng một ngày rưỡi.
Trong khi đó, hằng trăm người Việt đóng chốt bên ngoài tòa Ðại Sứ Mỹ lẫn tòa Ðại Sứ Anh ở cạnh bên. Một số hối lộ hằng trăm đô-la để được phép vào bên trong. Nhiều gia đình chạy vào các khách sạn lớn với hy vọng sự hiện diện của người ngoại quốc ở đây sẽ bảo vệ cho họ. Các nơi cư ngụ của người Mỹ ở quan tòa đại sứ bị dân chúng xông vào hôi của, kể cả xe hơi của nhân viên cũng bị mang đi hay tháo gỡ.
Sông Sài Gòn trở thành ngỏ thoát thân bằng đường thủy của tàu thuyền chạy về hướng Vũng Tàu.
Giao tranh ác liệt trên quốc lộ 1, đoạn cách rìa phía Tây của Sài Gòn chưa đến 10 dặm. Phó TT Nguyễn Văn Huyền lập lại lời kêu gọi ngưng bắn, trong khi CS đòi hỏi Mỹ hoàn toàn rút khỏi VN, đồng thời chính quyền lẫn quân đội Nam Việt phải giải tán.
Chuyến bay “Tự Do”
Cũng trong ngày 29 Tháng Tư, phóng viên Richard West báo L.A. Times tường trình chuyến bay mang tên “Tự Do” đáp xuống căn cứ không quân TQLC El Toro lúc 9 giờ 54 sáng, với 356 người đầu tiên trong số 18,080 dân tị nạn người Việt và Cambodia, dự trù sẽ được tạm trú ở căn cứ TQLC Camp Pendleton, gần Oceanside. Nhiều phụ nữ mặc áo dài khi bước ra khỏi máy bay. Báo chí không được phép phỏng vấn cho đến khi họ về đến Pendleton, tuy nhiên một số chiêu đãi viên trên chuyến bay cho biết tất cả đều có vẻ như người có học thức, trật tự và lịch thiệp, họ ăn mặc đàng hoàng và trông đều khỏe mạnh. Trên đường di chuyển bằng xe buýt, trên mỗi xe có một thông dịch viên TQLC nói được tiếng Việt.
Ngũ Giác Ðài dự trù chín chuyến bay chở đầy dân tị nạn, tổng cộng 900 người sẽ về đến Pendleton bằng xe buýt trong đêm. 27 chuyến bay gồm 13 quân sự và 14 dân sự sẽ hạ cánh cho đến hết cuối tuần.
Tại căn cứ Không Quân Norton, gần San Bernadino, 5 chiếc vận tải cơ C-141 chở theo 290 quân nhân Mỹ cùng thân nhân người Việt đáp xuống, rồi chuyển sang xe buýt để về Camp Pendleton.
Tại Camp Pendleton, có khoảng 90 lều trại lớn được dựng lên cho dân tị nạn, ngoài ra ở đây còn có thêm nhà ăn, nhà bếp và bệnh xá.
Ðầu hàng
Ngày 30 Tháng Tư là ngày nhiều tin nhất. Các báo có tới cả chục bài về Việt Nam.
Tin chính trên trang A1 báo New York Times chạy hàng tít 3 dòng: “Minh mở lời đầu hàng vô điều kiện; 1,000 người Mỹ di tản khỏi Sài Gòn trong trực thăng với 5,500 người Nam Việt Nam,” bài viết của John W. Finney, thông tín viên của báo còn có thêm một hàng tít nhỏ: “Ford kêu gọi đoàn kết” và một hàng tít nhỏ nữa dưới đó: “Tổng thống nói cuộc di tản 'đóng lại một chương sử' cho Hoa Kỳ.”
Tít chính trên báo L.A. Times, tổng hợp tin thông tấn xã, là: “Sài Gòn đầu hàng, Cộng chiếm thành phố” với hàng tít nhỏ: “Việt Cộng chiếm Phủ Tổng Thống với quân lính, xe tăng tràn vào.”
No comments:
Post a Comment