Ông Gbagbo kêu gọi chấm dứt chiến tranh sau khi bị bắt

Tổng thống thắng cử Alassane Ouattara của Côte d'Ivoire nói rằng ông sẽ yêu cầu bộ tư pháp khởi sự tiến trình pháp lý đối với nguyên Tổng thống Laurent Gbagbo. Trước đó, ông Gbagbo kêu gọi chấm dứt chiến tranh sau khi ông bị các lực lượng của ông Ouattara bắt ngày hôm qua. Từ Abidjan, thông tín viên Scott Stearns của đài VOA gửi về bài tường thuật sau đây. Cựu Tổng thống Laurent Gbagbo kêu gọi những người ủng hộ ông hạ vũ khí để cuộc khủng hoảng chính trị tại Côte d'Ivoire có thể nhanh chóng kết thúc và đất nước trở lại với cuộc sống bình thường.

Ông Gbagbo nói rằng "cuộc chiến đã kết thúc," do đó ông đã yêu cầu tham mưu trưởng của ông "hãy giương cờ trắng". Ông Gbagbo đã nói như vậy trên một đài truyền hình của Tổng thống thắng cử Alassane Ouattara vài giờ sau khi ông bị các binh sĩ của ông Ouattara bắt.

Các lực lượng của Pháp bao vây dinh thự của ông Gbagbo, nhưng họ cho biết là họ không tiến vào hầm ngầm dưới đất nơi các binh sĩ của ông Ouattara bắt ông Gbagbo, và đưa cho ông Gbagbo chiếc áo chống đạn cùng với mũ bảo hộ và rồi giải ông, vợ ông và con trai ông đến chỗ giam giữ.

Ông Gbagbo đang bị giam tại khách sạn nơi ông Ouattara làm tổng hành dinh. Tại đó ông Ouattara đã phát biểu với toàn quốc rằng đó là "một ngày lịch sử".

Ông Ouattara nói rằng "một trang sử mới mở ra cho nhân dân Côte d'Ivoire, một trang giấy trắng tươi như như màu trắng của quốc kỳ Côte d'Ivoire – biểu tượng của hy vọng và hòa bình." Ông Ouattara nói tiếp rằng "cùng sát cánh bên nhau, nhân dân Côte d'Ivoire có thể viết nên một trang sử của tình đoàn kết và dung thứ".

Ông Ouattara hứa bảo đảm an toàn cho ông Gbagbo và bảo đảm với nhân dân Côte d'Ivoire là ông Gbagbo sẽ ra trước tòa.

Tổ chức Human Rights Watch nói rằng không nên cho phép ông Gbagbo lưu vong tại một nước khác vì điều đó có thể giúp ông Gbagbo tránh bị tố tụng pháp lý. Đồng thời tổ chức này cũng nói rằng các lực lượng của ông Ouattara phải có trách nhiệm đối xử nhân đạo đối với với Gbagbo và những người khác đang bị bắt giữ, theo đúng luật quốc tế.

Việc ông Gbagbo bị bắt đã chấm dứt tình trạng đối đầu chính trị kéo dài 4 tháng qua giữa hai đối thủ tổng thống khi mà các binh sĩ của ông Gbagbo dần dần không theo ông nữa. Hàng trăm binh sĩ Vệ binh Cộng hòa của ông đã đầu hàng lực lượng gìn giữa hòa bình Liên hiệp quốc ngày hôm qua. Ông Ouattara đã gặp các cựu tướng lãnh trong quân đội của ông Gbagbo vào chiều tối hôm qua.

Người phát ngôn Hamadoun Toure của phái bộ Liên hiệp quốc tại Côte d'Ivoire nói rằng tiếp theo sau việc ông Gbagbo bị bắt giữ, công tác vãn hồi luật pháp và trật tự tại Abidjan nay là ưu tiên hàng đầu, nhất là còn nhiều thành viên thuộc cánh dân quân trẻ của ông Gbagbo đang không có ai kiểm soát.

Ông Toure nói: "Trong quá trình xung đột vừa qua, chúng tôi đã chứng kiến tình trạng cướp bóc gia tăng. Thanh niên có vũ khí xuất hiện khắp nơi, xông vào nhà cướp của, cướp xe cộ, giật điện thoại di động và các vật dụng quý giá. Chắc chắn phải chấm dứt trình trạng này. Nhưng đây là một thách thức."

Các giới chức của ông Ouattara nói rằng họ đang truy tìm những người ủng hộ ông Gbagbo, trong đó có lãnh đạo lực lượng dân quân trẻ là ông Charles Ble Goude.

Các lực lượng của ông Ouattara đã tràn ra khắp Côte d'Ivoire khi các nhà điều giải không thuyết phục được ông Gbagbo từ bỏ quyền lực. Họ đã tiến đến Abidjan cách đây 12 ngày nhưng không bắt được ông Gbagbo lúc đó đang được hàng trăm binh sĩ trung thành bảo vệ bằng các loại vũ khí hạng nặng.

Máy bay trực thăng của Liên hiệp quốc và của Pháp đã tấn công dinh thự của ông Gbagbo cách đây một tuần, nhưng các lực lượng của ông Ouattara không mở đường vào bên trong được. Các giới chức của Hoa Kỳ và của Liên hiệp quốc nói rằng các binh sĩ của ông Gbagbo đã lợi dụng một cuộc ngưng bắn ngắn để tái nhóm và tái vũ trang, và hồi cuối tuần trước họ đã chiếm lại quyền kiểm soát tại Abidjan.

Đà tiến của họ hình như đã dừng lại khi máy bay trực thăng của Liên hiệp quốc và của Pháp trở lại oanh kích dinh tổng thống hôm Chủ nhật sau khi Tổng thư ký Liên hiệp quốc Ban Ki-Moon lên tiếng rằng các lực lượng của ông Gbagbo sử dụng trọng pháp và súng cối tấn công căn cứ của Liên hiệp quốc ở Abidjan và tổng hành dinh của ông Ouattara.

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Hillary Clinton nói rằng việc ông Gbagbo bị bắt giữ "gởi đi một tín hiệu mạnh đến cho những kẻ độc tài" ở Tây Phi và những nơi khác rằng họ không thể coi thường tiếng nói của nhân dân họ thể hiện qua các cuộc bầu cử tự do và công bằng.