Mỗi năm có hơn 25,000 vi phạm về luật lao động ở Việt Nam

QUẢNG NGÃI 19-3 (VNE) - Có bao nhiêu nước trên thế giới như thế này? Công nhân đình công ở tỉnh Bình Dương ngày 23 tháng 2, 2011. (Hình: SGTT) Theo một bản tin của VNExpress hôm Thứ Bảy “Trung bình mỗi năm thanh tra Bộ Lao Ðộng phát hiện hơn 25,000 sai phạm về lao động ở doanh nghiệp cả nước, chủ yếu liên quan đến hợp đồng, tiền lương, bảo hiểm xã hội, kỷ luật và trách nhiệm vật chất”. VNExpress thuật theo con số do ông Nguyễn Tiến Tùng, phó chánh thanh tra Bộ Lao Ðộng Thương Binh và Xã Hội đưa ra tại hội thảo “Thanh tra lao động và cải thiện tuân thủ pháp luật về an toàn vệ sinh lao động”, diễn ra sáng 19 tháng 3 ở Quảng Ngãi. Theo lời ông Tùng, trung bình mỗi năm thanh tra lao động ở Việt Nam thực hiện từ 4,500 đến 5,000 cuộc thanh tra, phát hiện 25,000 đến 30,000 vụ vi phạm. Số tiền xử phạt hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động khoảng 10 tỷ đồng. Nhưng theo ông này được VNExpress thuật lại thì “tình trạng vi phạm pháp luật lao động vẫn thường xuyên xảy gây tác động xấu đến môi trường đầu tư, môi trường pháp lý về lao động, ảnh hưởng không tốt đến sự phát triển kinh tế, văn hóa xã hội”. Lý do vì đâu lại có quá nhiều vi phạm như vậy, VNExpress nói theo các chuyên gia phân tích, “nhiều nguyên nhân khiến các doanh nghiệp vi phạm pháp luật về lao động, trong đó chủ yếu do nguồn cung lao động quá lớn so với nhu cầu. Do đó doanh nghiệp vì mục đích lợi nhuận đã vi phạm quyền lợi chính đáng của người lao động”. Nguyễn Văn Tiến, chánh thanh tra Bộ Lao Ðộng CSVN, kêu ca trong cuộc hội thảo nói trên: “Các cơ quan xử lý sai phạm của doanh nghiệp chưa nghiêm, hiểu biết pháp luật của chủ sử dụng còn hạn chế, chủ nước ngoài lợi dụng chính sách khuyến khích đầu tư từ nước ngoài của nhà nước và các tỉnh thành để cố tình vi phạm pháp luật lao động mà không sợ bị xử lý...” Ông Tiến cho biết, “hầu hết doanh nghiệp sai phạm trong lĩnh vực ký hợp đồng lao động như ký không đúng loại hợp đồng, nội dung các điều khoản không cụ thể về địa điểm, công việc làm; lương trả thấp hơn mức lương tối thiểu, không trả đủ lương làm thêm giờ, làm việc vào ngày Chủ Nhật, lễ, Tết, không xây dựng và đăng ký thang bảng lương.” Không những vậy, “các doanh nghiệp còn tham gia bảo hiểm xã hội không đầy đủ cho người lao động, nợ đọng tiền bảo hiểm xã hội; xử lý kỷ luật lao động không đúng trình tự thủ tục, không đúng thẩm quyền, sa thải người lao động không báo cáo với sở lao động tại địa phương...” Thống kê của thanh tra Bộ Lao Ðộng đưa ra số trường hợp vi phạm nhiều như vậy nhưng “hiện nay chỉ khoảng 700 doanh nghiệp bị xử phạt. Thậm chí có những địa phương, UBND các tỉnh quy định tất cả đoàn thanh tra không được làm việc quá nửa ngày tại một doanh nghiệp và chỉ được tiến hành thanh tra tại doanh nghiệp khi được sự đồng ý của tỉnh.” Một cách gián tiếp, viên chức thanh tra lao động cho thấy nhà cầm quyền địa phương ở đằng sau “chống lưng” cho chủ nhân các xí nghiệp vi phạm luật lệ lao động. Hàng trăm vụ đình công của công nhân tại Việt Nam diễn ra hàng năm không phải không có các lý do chính đáng, từ bóc lột sức lao động đến cách đối xử tệ hại.