Với chủ đề “Biển Ðông: Hợp tác vì an ninh và phát triển trong khu vực,” buổi hội thảo quốc tế về Biển Ðông lần thứ 2, được tổ chức tại Sài Gòn, vào hai ngày 11 và 12 tháng 11 vừa qua, thu hút được gần 120 người tham dự, gồm các học giả từ các nước ASEAN, Trung Quốc, Ðài Loan, Australia, Belgium, Canada, Pháp, Ðức, Thụy Ðiển, Ấn Ðộ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Hoa Kỳ, cùng đại diện các cơ quan ngoại giao nước ngoài ở Việt Nam.
Cuộc hội thảo, theo lời người tham dự, “thu hút được số người tham dự đông đảo hơn, và đã có những phút tranh luận căng thẳng hơn giữa những học giả người Việt Nam với học giả Trung Quốc, về một vấn đề rất nhậy cảm với người dân của hai nước, đó là chủ quyền trên Biển Ðông.”
Ngay sau khi buổi hội thảo vừa chấm dứt, báo chí trong lẫn ngoài nước đã ào ạt đăng những bài tường thuật, hay bình luận về hiệu quả của buổi hội thảo quan trọng này.
Lẫn trong những bài viết này, là một tường thuật về cuộc phỏng vấn khá căng thẳng giữa phóng viên của báo mạng VietNamNet (VNN) và học giả Trung Quốc, Vương Hàn Lĩnh, có tựa đề: “Học giả Trung Quốc đe dọa Việt Nam.” Một số bloggers đã nhanh chóng đưa nguyên nội dung bài phỏng vấn này, cũng như đường dẫn vào website của VietNamNet, vào blog của họ, nhưng khi người ta bấm vào đường dẫn này thì gặp phải hàng chữ: “Không tìm thấy trang, bạn vui lòng kiểm tra lại đường dẫn.”
Học giả Trung Quốc Vương Hàn Lĩnh đã nói lời gì được xem là có tính cách đe dọa?
Bài viết “Học giả Trung Quốc đe dọa Việt Nam,” trích dẫn:
VNN: Xin ông cho biết, vì sao phía Trung Quốc vẫn kiên trì với cách tiếp cận song phương đối với các tranh chấp trên Biển Ðông?
Vương Hàn Lĩnh: Bởi vì cách giải quyết giữa hai bên liên quan, theo cái cách mà hai bên cho rằng công bằng nhất, là giải pháp tốt nhất. Còn sự tham gia của bên thứ ba chỉ làm phức tạp thêm tình hình.
Hơn nữa, nếu bên thứ ba lại tham gia bằng cách dùng vũ lực, hay các biện pháp phi hòa bình, thì ngay cả nếu tranh chấp được giải quyết, anh sẽ gặp rắc rối trong tương lai.
Tôi muốn nhắc lại nếu không chọn cách giải quyết như tôi vừa nêu, các anh sẽ phải hứng chịu các xung đột bằng vũ lực, hoặc thậm chí chiến tranh. Ðiều này không hề tốt cho tương lai.
Thế nhưng lời nói của TS Vương Hàn Lĩnh đã khiến mọi người phẫn uất là đoạn hỏi đáp sau đây:
VNN: Xin quay lại chuyện chủ quyền, Trung Quốc nói có chủ quyền và quyền tài phán từ hơn 2000 năm nay. Phía Việt Nam có đầy đủ bằng chứng lịch sử và chứng cớ pháp lý, chẳng hạn với quần đảo Hoàng Sa, từ hàng trăm năm nay. Ông nói sao?
Vương Hàn Lĩnh: Nên nhớ rằng cho đến năm 1885, Việt Nam vẫn là thuộc quốc của Trung Quốc.
Phóng viên của nhật báo Người Việt tiếp xúc với Giáo Sư Carl Thayer, thuộc Học Viện Quốc Phòng Australia, người đã có nhiều năm nghiên cứu về Việt Nam, và cũng là một học giả tham gia hội thảo này để tìm hiểu về sự kiện này và nghe nhận xét của ông, theo cái nhìn từ bên trong buổi hội thảo.
Giáo Sư Carl Thayer cho biết, theo ông: “Qua buổi hội thảo này, Việt Nam đã thành công trong việc đem vấn đề tranh chấp chủ quyền Biển Ðông thành một vấn đề quốc tế.”
“Phải nói lần này Việt Nam đã tiến xa, vì tôi cũng tham dự buổi hội thảo về Biển Ðông lần thứ 1, và lúc đó được một người bạn là một phóng viên Việt Nam thì thầm dặn là 'đừng nói gì đến chữ 'internationalization' (quốc tế hóa) nhá, chúng tôi bị cấm không được dùng chữ đó.” Ông chia sẻ.
GS Thayer nhận định: “Lần này, thì với sự can thiệp của Hoa Kỳ, Biển Ðông đã trở thành vấn đề quốc tế, và trong khung cảnh đó, Trung Quốc và những quốc gia trong khối Asean cùng học giả của nhiều quốc gia đã gặp nhau ở mức chuyên gia để tìm cách tìm ra những thoả thuận và hợp tác trong lĩnh vực quốc phòng, cũng như thúc đẩy DOC.”
Ðược hỏi về những căng thẳng của buổi hội thảo, ông cho biết là buổi tranh luận trở nên “có lửa,” nhất là lúc những thuyết trình viên của Hội Luật Gia Việt Nam trình bày về tranh chấp chủ quyền tại Biển Ðông với Trung Quốc.
“Họ (những luật sư) phân tích và bác bỏ một cách lạnh lùng, tỉ mỉ, đanh thép, và chắc nịch về việc Trung Quốc đòi chủ quyền của họ trên Biển Ðông theo bản đồ lưỡi bò, và họ hùng hồn đến nỗi người nghe thấy là cái bản đồ lưỡi bò đó không có một căn cứ nào về chứng cớ lịch sử theo đúng luật biển quốc tế.”
Cũng theo Giáo Sư Carl Thayer, thì các diễn giả Trung Quốc, mặt khác, không có vẻ hung hăng lắm trong việc tranh cãi, mà họ muốn hướng cuộc thảo luận đến việc hợp tác trong việc khai thác ngư nghiệp tại Biển Ðông.
”Các diễn giả Trung Quốc lên án Hoa Kỳ là đã can thiệp vào những tranh chấp của riêng Asean, nhưng họ không hùng hồn lắm, như nói vì bổn phận phải nói.” Ông kể lại.
Trả lời câu hỏi của Người Việt là ông có chứng kiến cuộc phỏng vấn giữa phóng viên của Việt Nam Net với học giả Trung Quốc Vương Hàn Lĩnh không, ông cho biết là giới truyền thông, gồm khoảng 25 người không được tham dự cuộc hội thảo.
“Họ bị bắt đứng chờ ở ngoài một hành lang dài nhỏ xíu, bên ngoài phòng họp, và chỉ được tiếp xúc với những người tham dự trước hay sau giờ họp, hoặc lúc nghỉ 15 phút, hay giờ ăn trưa.”
“Hãy thử tưởng tượng chỉ có 15 phút nghỉ cho một phòng họp hơn 100 người, thì biết công việc của giới truyền thông ở đó khó như thế nào.” Ông nói.
“Chính tôi cũng được một tờ báo lớn nổi tiếng của Sài Gòn phỏng vấn, nhưng toàn bài phỏng vấn cũng không được đăng, vì bị cho là ‘nhạy cảm quá!’”
Ông cho biết không chứng kiến cuộc phỏng vấn đầy căng thẳng này, nhưng xác nhận là vấn đề “cho đến năm 1885, Việt Nam vẫn là thuộc quốc của Trung Quốc” có đựơc học giả Trung Quốc Vương Hàn Lĩnh đề cập đến, trong bài viết của ông, và đã “mau chóng bị nhiều học giả Vịêt Nam dẹp đi.”
Giáo Sư Carl Thayer nhấn mạnh rằng, đây là một cuộc hội thảo có tính cách “khoa bảng” nhiều hơn là chính trị, và nhận định rằng các học giả Trung Quốc đến đây mới “ngỡ ngàng rằng khi họ mang những điều họ học ở trong nước để ra ngoại quốc, va chạm với những dữ kiện mới, với những sự thật mới, thì họ phải suy gẫm và tìm tòi hơn khi về nước.”
Bất kể những giây phút căng thẳng, Giáo Sư Carl Thayer nhận định rằng buổi hội thảo quốc tế về Biển Ðông lần thứ 2 đã mang đến được một kết quả tích cực, vì trong hai tiết mục cuối, là phần “Giải quyết những tranh chấp” và “Hợp tác tại Biển Ðông,” Việt Nam đã rất khôn khéo đưa ra phương cách để Trung Quốc có thể bước ra khỏi thái độ cứ khăng khăng khẳng định Biển Ðông là của mình, mà phải tìm cách hợp tác với các nước Asean vì an ninh và phát triển trong khu vực.
“Vấn đề tranh chấp chủ quyền trên Biển Ðông có lẽ sẽ chuyển thành việc tìm phương cách để cùng hợp tác, và không ai nhắc đến 'quyền lợi cốt lõi' nữa.” Ông kết luận.
No comments:
Post a Comment